De Ontmoeting – Dorothy Oosting

Levensstempel biedt ‘levend’ bidprentje.

Ze hadden het er samen al eens over gehad. Hoe mooi het zou zijn om na je dood iets te kunnen nalaten voor nabestaanden. Zelfs de naam voor hun bedrijfje stond al vast.
Maar, het mocht niet zo zijn. Ruim twee jaar geleden werd Jaap zelf geheel onverwacht en plotseling uit het leven gerukt. En zij bleef met een hoofd vol plannen achter.
Het was enthousiast geraakte Jan Eppink van Say Yeah Motion Media die haar een jaar geleden vroeg die plannen uit te werken.
Nu heeft, onder de naam Levensstempel, hun geesteskind alsnog gestalte gekregen. En dat is haar geschenk aan Jaap althans zo voelt het voor haar.

Dorothy Oosting is een bekend gezicht bij RTV Oost. Ze heeft er onder meer het nieuws gelezen en programma’s gepresenteerd als ‘Weer-weekend’, ‘Auf geht’s mit Dorothy”, ‘Grenzeloos genoegen’, ‘Rouw op je dak’ en ‘Studio Oost’. Laatstgenoemd programma was het eerste kookprogramma dat op de Nederlandse televisie verscheen. Samen met Thea Croese – expert op het gebied van streektaal en -cultuur – presenteerde ze dat programma elke vrijdag life.

Doenja B.V.

Nadat haar huwelijk van vierendertig jaar eindigde in een scheiding, ontmoette ze Jaap. Hij was toen media-adviseur bij het blad Noaber, wat inmiddels als zodanig niet meer bestaat, maar als katern is opgegaan in het blad Landleven. Hij beschikte over een groot netwerk met contacten. Dat gecombineerd met Dorothy’s ervaring als presentatrice bij de omroep bood een interessant perspectief.

En zo kon het gebeuren dat ze op een dag samen aan het brainstormen waren over het nalaten van ‘iets’ voor nabestaanden. Bijvoorbeeld een filmpje waarin de te zien en horen overledene nabestaanden een hart onder de riem steekt.
Dorothy: “We hadden destijds allebei een baan. Jaap fulltime, ik weliswaar parttime, maar desalniettemin nog steeds druk. Als je zoiets van de grond wil krijgen, kost dat tijd. We waren allebei wel creatief, maar van plannen uitvoeren, hadden we geen kaas gegeten. Hoe pak je zoiets aan? Je moet je inschrijven bij de Kamer van Koophandel, je hebt goede camera’s nodig, edit-sets en uiteraard een bedrijfsnaam. Die had Jaap overigens al snel bedacht: Doenja B.V., een samentrekking van de eerste twee letters van onze namen verbonden door het woordje en.
Maar, verder dan dat waren we nooit gekomen”.

Samenwerking

Vijf jaar zijn ze heel gelukkig samen. Tot Magere Hein genadeloos laat blijken wie er regeert over leven en dood. Na een wandeling over landgoed Twickel overlijdt Jaap aan een hartinfarct. Zomaar, van het ene op het andere moment belandt Dorothy in een gitzwart scenario.

Een hele tijd voelt ze zich lam geslagen. Maar, een jaar later inspireerde haar eigen verdriet haar om te onderzoeken hoe anderen met een vergelijkbaar verlies omgaan. RTV Oost gaf haar de ruimte voor het programma ‘Rouw op je dak’. Daarin ging ze op zoek naar verhalen van Overijsselaars die een dierbare hebben verloren. Hoe rouwen ze, hoe pakken ze het leven weer op, hebben ze daarbij hulp gehad en heeft het hun leven veranderd?

Ook vertelde ze Jan Eppink – eigenaar van productiebedrijf Say Yeah Motion Media – op een dag over haar en Jaap’s plannen. Hij was direct zeer geïnteresseerd en vroeg haar een en ander uit te werken en voor hem op papier te zetten. En dus werd ze gedwongen een naam te zoeken voor het project.
“Ik voel me nog altijd heel sterk verbonden met Jaap en toen ik diverse namen de revue liet passeren, kwam er opeens heel duidelijk een naam naar voren. Ik wist direct dat die van Jaap kwam. Omdat ik hem ook mooi en toepasselijk vond, heb ik hem gehandhaafd”.

Levensstempel

Onder de naam Levensstempel biedt Dorothy, in samenwerking met Say Yeah Motion Media, mensen de kans een blijvende herinnering achter te laten voor hun dierbaren.
Een soort van ‘levend’ bidprentje, waarmee een stempel op levens kan worden gezet dat vervolgens wordt na gelaten aan geliefden.

“We hebben ons plan eerst voorgelegd aan twee uitvaartondernemers. Zij wisten ons te vertellen dat het er tegenwoordig heel anders aan toegaat op uitvaarten. Mensen denken anders, ook over het einde van het leven en zijn daar bewuster mee bezig. Het gebeurt nu al regelmatig dat soortgelijke filmpjes op uitvaarten worden vertoond. Die zijn dan met een mobiele telefoon gemaakt door bijvoorbeeld de zoon, dochter, partner of een kleinkind. Kortom slechte kwaliteit. Bovendien is dat over het algemeen een moeilijke taak voor nabestaanden.
Wat volgens hen ook een duidelijke verandering is, vergeleken met vroeger, is dat mensen de kosten vaak minder belangrijk vinden. Iedereen die nabij met de dood te maken heeft gehad, weet dat geld het laatste is waar je je op zo’n moment druk over maakt. Niets is meer belangrijk. Zo’n filmpje met beelden en de stem van de overledene kan dan troost bieden, wat meer waard is dan al het geld in de wereld.
De uitvaartondernemers zagen dan ook zeker een markt voor een professionele aanpak”.

Wie en wat

Dorothy: “En die bieden wij. Eppink heeft de mensen, middelen en mogelijkheden en ik de ervaring. Mensen die zoiets willen, kun je niet zomaar een camera voor de neus zetten en laten praten. Dat kan bijna niemand. Zeker niet als je weet dat je leven bijna ten einde is.
Ik ga dan ook vooraf op huisbezoek. Ik stel mensen allerlei vragen om te horen wat ze willen nalaten in woord en beeld.

Op onze website is momenteel een demo te zien. Die heb ik gemaakt voor iemand die ik goed ken en die bereid was daaraan mee te werken. De man is niet ziek, maar wilde graag in het filmpje bepaalde emotionele zaken uit zijn leven belichten voor nabestaanden. Want, dat kan dus ook. Het gaat hier absoluut niet alleen om terminale mensen. Ieder mens kan zijn eigen motivatie hebben. Ik weet uit eigen ervaring hoe waardevol het is om nog iets tastbaars te hebben van dierbaren. Hun stem te horen, ze bezig te zien met dingen die bij leven voor hen belangrijk waren. En het kan ook heel fijn zijn om die beelden te hebben van een gezond mens, want zieke mensen zijn in de meeste gevallen een zwakke afspiegeling van de persoon die jij gekend hebt.
Vergeet ook jonge mensen met een genetische afwijking of bijvoorbeeld een spierziekte niet. Zij weten vaak van meet af aan niet ouder dan pakweg dertig jaar te worden. Zij – en die groep is tegenwoordig best wel groot – zijn veel bewuster bezig met de dood. Als je daarentegen jong bent en plotseling wordt getroffen door een levensbedreigende ziekte, wil je helemaal nog niet aan de dood denken”.

Levenslessen

Ze verwacht dat de essentiële zaken van het leven in filmpjes aan de orde gaan komen. “Liefde, vriendschap, communicatie, dieren, maar ook levenslessen. Vergeving. Zaken waar je aan het eind van je leven op terugkijkt en anders had willen doen. Wat wil je je kleinkinderen meegeven? Adviezen aan mensen inzake het uit de kast komen. Meer tijd vrijmaken voor elkaar of de kinderen en niet alleen maar hard werken om geld te verdienen. Vetes met familieleden oplossen. Misbruik benoemen. Ik denk dat het allemaal helpt om rustiger dood te kunnen gaan. Ik probeer dat in het huisgesprek allemaal duidelijk te krijgen”.

Kosten

In het gesprek kunnen mensen aangeven hoe ze het hebben willen. Als dat duidelijk is, kom ik later, op een afgesproken tijd terug met twee cameramensen en wordt het gesprek dat we dan voeren opgenomen. Daar zijn we naar verwachting zo’n vier à vijf uur mee bezig. Vervolgens gaat een ervaren editor met al dat materiaal aan de slag en monteert er een filmpje van met een lengte van zo’n zes à zeven minuten. Dat lijkt ons een goede standaard lengte. Langer moet je denk ik niet doen, alhoewel alles kan.
Ik word daar overigens volledig uitgemonteerd. Je hoort en ziet mij dus niet.

Mensen krijgen het filmpje mee en zijn uiteraard vrij om er mee te doen wat ze willen. Sommigen zullen ervoor kiezen het op de uitvaart te tonen, anderen willen het puur als herinnering voor de nabestaanden.

De kosten zitten ‘m voornamelijk in de uren. Mijn huisbezoek neemt al gauw zo’n twee uur in beslag. Op de opnamedag komen we met drie mensen terug. Dan gaat het niet alleen om mijn gesprek met die persoon, maar om allerlei activiteiten daaromheen waardoor mensen die het filmpje zien, reageren met ‘ja, dat was hij/zij ten voeten uit’. De man die z’n hondje uitlaat, werkend in de tuin, aan het koken in de keuken of wat ook al. Dat alles kost tijd en tijd is geld.
Vervolgens is de editor zeker nog zo’n vier à vijf uur aan het monteren. Daardoor komen wij uit op een bedrag van zestienhonderdenvijftig euro voor een filmpje met een standaardlengte van zo’n zeven minuten. Wie langer en meer wil, betaalt dus ook meer”.

Er valt op dit moment nog weinig te zeggen over resultaten omdat ‘Levensstempel’ te kort operationeel is. Het richt zich voornamelijk op Overijssel en de tijd zal leren of deze doorgaans als conservatief bekend staande mensen hiervoor open staan.
Bovendien is het een voor Nederland uniek concept dat overigens makkelijk te kopiëren is. Daar is Dorothy zich terdege van bewust.

“Dat zal ongetwijfeld gebeuren, maar dat maakt mij niet uit. Het hoeft voor mij niet storm te lopen, maar als ik voor hen die dat willen zoiets moois kan maken waar mensen blij van worden, geeft mij dat veel voldoening. Behalve dat realiseer ik hiermee het idee van Jaap en mij. En mocht hij zich daar toch op een of andere manier bewust van zijn, is mijn missie helemaal geslaagd”.

Kijk voor meer informatie op de website van Levensstempel

Lees meer verhalen van De Ontmoeting

Volg het nieuws uit Haaksbergen

Tekst en foto: Hanneke Straten
Eindredactie: Constance van Wolferen
Een productie van RTV Sternet