Op woensdag 11 juni is de samenstelling bekend gemaakt van de twee ‘Nobian Fondsen’: het Monitoring en Garantiefonds beheert gelden voor mogelijke schade, die ontstaat ten gevolge van de zoutwinning door Nobian. Het Omgevingsfonds beheert gelden voor bijdragen ten bate van de lokale gemeenschap.
Tijdens een heuse persconferentie werden de vers benoemde voorzitters van het Garantiefonds (volledige naam: Monitoring- en Garantiefonds) en het Omgevingsfonds op woensdag 11 juni voorgesteld aan de pers.
Nog even terugroepen in de herinnering: de stichting Monitoring en Garantiefonds beheert het fonds voor mogelijke schade, die ontstaat ten gevolge van de zoutwinning door Nobian en is vangnet voor schadevergoedingen.
Het Omgevingsfonds beheert het vermogen, dat gevormd wordt door bijdragen van Nobian (afhankelijk van de hoeveelheid gewonnen zout. Een voorlopige schatting komt uit op ongeveer € 3,75 miljoen per jaar.
Het is voor het eerst in Nederland, dat de garantstelling en bijdrage rond een zoutwinningslocatie vooraf is geregeld en dat de bijdragen ten goede komen aan de lokale gemeenschap. De beide fondsen krijgen een stichtingsvorm en zijn gebaseerd op een overeenkomst tussen Nobian en de Gemeente Haaksbergen.
Hoe het allemaal verliep
Vooraf aan de feitelijke kennismaking met André Leferink (voorzitter Omgevingsfonds) en Axel Fuhri Snethlage (voorzitter Garantiefonds) geeft wethouder Niemans nog de nodige toelichting. ‘Aanvullend op de destijdse besluitvorming met betrekking tot de verklaring van geen bedenkingen, hebben we ons enorm ingespannen voor de veiligheid van onze inwoners, zodat eventuele schade nu en in de toekomst vergoed wordt. En we hebben ons sterk gemaakt om een bijdrage voor de omgeving mogelijk te maken, zodat de samenleving in Haaksbergen ook nog rechtstreeks kan profiteren van de zoutwinning en iets terugkrijgt voor de overlast, die zo’n omvangrijk project hoe dan ook oplevert.
Omvang fondsen
In het garantiefonds stort Nobian 1 miljoen euro. Het bestuur van het fonds ‘monitort’ de gevolgen van de zoutwinning en keert geld uit bij onverhoopte schade. Het bedrag van 1 miljoen wordt steeds aangevuld als tot uitkering overgegaan wordt. Overigens wordt bij schade standaard de onafhankelijke Commissie Mijnbouwschade of de burgerlijke rechter ingeschakeld om te bepalen of de geclaimde schade daadwerkelijk is ontstaan door de zoutwinning. Zo ja, dan wordt tot vergoeding vanuit het fonds besloten.
Het omgevingsfonds is in zijn hoedanigheid uniek in Nederland, Vanuit het fonds kunnen lokale projecten en initiatieven in Haaksbergen worden gefinancierd of ondersteund.
Onafhankelijkheid
De besturen van beide stichtingen opereren volledig onafhankelijk van de gemeenteraad, het college en van Nobian. Ze hebben geen winstoogmerk, de bestuursleden ontvangen geen vergoeding voor hun werkzaamheden. De stichtingen gaan zelf hun communicatie verzorgen, ze gaan op korte termijn alles notarieel regelen en ze gaan procedures vaststellen: hoe benader je bijvoorbeeld de stichtingen, wat zijn de behandeltermijnen en in welke vorm dien je je claim of verzoek in?
Gemotiveerde voorzitters
Tijdens de persconferentie etaleren beide voorzitters een hoge mate van betrokkenheid bij het onderwerp. Axel Fuhri Snethlaghe, vooral werkzaam geweest in de financieel bestuurlijke sector zowel bij een grote bank als bij een zelfstandig consultancybureau, benadrukt dat wat hem drijft vooral gebaseerd is op de ervaringen met de schadeafhandeling van de gaswinning in Groningen en op de ervaringen met de toeslagenaffaire en de ervaringen rond het Twente kanaal. Hij stelt gewend te zijn aan onderhandelen als dat nodig mocht zijn en benadrukt, dat hij over een ‘groot rechtvaardigheidsgevoel’ beschikt. ‘Ja en natuurlijk gaan we ook kennismaken met ‘Laat Haaksbergen Niet Zakken’ (LHNZ) en met Nobian, maar we opereren met het bestuur, dat verder bestaat uit Peter Ossenkoppele (secretaris) en Albert Kraak (penningmeester) absoluut onafhankelijk en we bemoeien ons niet met lopende vergunning- of bezwaarprocedures’.
Het bestuur van de stichting omgevingsfonds bestaat uit André Leferink, Arjan Luttikholt (secretaris), Rennie Hans (penningmeester) en Joep van Aken. Overigens is aan de voorwaarde (wens van de gemeenteraad) ‘betrokkenheid bij Haaksbergen’ ruimschoots voldaan. Leferink was zelfs in een vorig leven raadslid van Haaksbergen, deed managementervaring op bij KPN in Den Haag, maar keerde weer terug naar het oosten en woont nu ook in Haaksbergen. Hij werkt nu als adviseur voor de speciale zorgverlening bij een bureau.
Adviesraad
Leferink benadrukt nog het belang van de nog te vormen adviesraad voor het omgevingsfonds. Deze adviesraad gaat het klankbord vanuit de gemeenschap worden, op basis waarvan het bestuur verstandige beslissingen kan nemen over de jaarlijks beschikbaar komende gelden. En wellicht ook het bestuur kan adviseren over ‘wie en wat’ in aanmerking komt voor ondersteuning of vergoeding.
Geld hoeft niet elk jaar op
Hoewel wethouder Niemans geen rol speelt bij de toekomstige besluitvorming van de beide besturen (onafhankelijk immers) spreekt hij nog wel de wens uit, dat ‘we tenminste 30 jaar kunnen genieten van het omgevingsfonds. Wat mij betreft hoeft niet al het beschikbare geld elk jaar volledig opgemaakt te worden’. De beide voorzitters nemen er kennis van.
op de foto: Axel Fuhri Snethlage (voorzitter Garantiefonds)
Volg de politiek uit Haaksbergen
Volg het nieuws uit Haaksbergen
Foto, interview en tekst: Ton van Rijswijk
Eindredactie: Michel van der Voort
Een productie van RTV Sternet